تارتار دندان که به آن جرم یا کلکولوس دندانی هم می‌گویند، در زیر و بالای خط لثه تشکیل می‌شود. خشن و متخلخل است و می‌تواند منجر به عقب‌نشینی لثه و بیماری لثه شود. شایع‌ترین علامت تارتار باقی‌مانده‌های زرد یا قهوه‌ای‌رنگ بین دندان‌های جلوی پایین یا در امتداد خط لثه است که باید با ابزارهای مخصوص و به‌صورت حرفه‌ای توسط دندانپزشک برداشته شود.
در این مقاله از بلاگ سایت پرودنتین می‌خواهیم به بررسی این مسئله بپردازیم. اگر شما هم در دندان‌های خود شاهد این مشکل هستید، در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
تارتار دندان چه ویژگی‌هایی دارد؟
تارتار دندان که گاهی جرم نامیده می‌شود، پلاکی است که روی دندان شما سفت شده است. تارتار همچنین می‌تواند در زیرخط لثه ایجاد شده و بافت‌های لثه را تحریک کند. جرم دندانی به پلاک‌ها برای رشد و چسبندگی سطح بیشتری می‌دهد و می‌تواند باعث شرایط جدی‌تری مانند ایجاد حفره‌ها و بیماری لثه شود.
تارتار نه‌تنها می‌تواند سلامت دندان‌ها و لثه‌های شما را تهدید کند، بلکه یک مشکل زیبایی نیز محسوب می‌شود. ازآنجایی‌که تارتار دندان متخلخل‌تر است، لکه‌ها را به‌راحتی جذب می‌کند؛ بنابراین اگر قهوه یا چای می‌نوشید، یا اگر سیگار می‌کشید، جلوگیری از تجمع جرم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
علت ایجاد تارتار روی دندان چیست؟
باقیمانده غذا و نوشیدنی مدت‌ها پس از صرف غذا در دهان ما باقی می‌ماند و میکروب‌های موجود در دهان را تغذیه می‌کند. آنها با قند و نشاسته رشد می‌کنند و آنچه را که نیاز دارند از غذایی که می‌خوریم استخراج می‌کنند. این میکروب‌ها دندان‌ها را از بین می‌برند و به لثه‌ها آسیب می‌رسانند.
هنگامی که تارتار روی دندان‌ها تشکیل می‌شود، تبدیل به یک چرخه معیوب از رشد باکتری می‌شود، زیرا جرم بستر بهتری را برای رشد پلاک ایجاد می‌کند. اگر از طریق مسواک‌زدن و نخ دندان کشیدن روزانه برداشته نشود، پلاک لثه‌ها و دندان‌ها و بافت لثه‌ای که از استخوان حمایت می‌کند را آلوده می‌کند. هنگامی که پلاک به جرم دندان تبدیل می‌شود، باید توسط یک متخصص دندانپزشک برداشته شود.
چگونه بفهمیم که تارتار دندان انباشته شده است؟
برخلاف پلاک که یک‌لایه بی‌رنگ از باکتری است، جرم دندان یک تجمع معدنی است که به‌راحتی می‌توان بالای خط لثه آن را تشخیص داد. شایع‌ترین علامت جرم دندان رنگ زرد یا قهوه‌ای دندان یا لثه است. تنها راه مطمئن برای تشخیص تارتار و حذف آن مراجعه به دندانپزشک است.
درمان جرم دندان چگونه امکان‌پذیر است؟
مسواک‌زدن مناسب، به‌خصوص با خمیردندان کنترل‌کننده تارتار، و استفاده از نخ دندان برای کاهش پلاک و تشکیل جرم ضروری است. پس از تشکیل تارتار دندان فقط دندانپزشک شما می‌تواند آن را حذف کند. فرایند ازبین‌بردن تارتار را جرم‌گیری می‌گویند. در حین جرم‌گیری، دندانپزشک از ابزارهای مخصوصی برای برداشتن جرم دندان‌های شما در بالا و پایین خط لثه استفاده می‌کند.
خمیردندان کامل سیلور پرودنتین
خمیردندان کامل سیلور پرودنتین حاوی کلـســیم کـربـنات، کلوئیدال نقره و فلوراید، یک راه‌حل ایدئال برای ازبین‌بردن پلاک و جرم دندان است. ذرات کلوئیدی نقره نقش آنتی‌باکتریالی داشته و در ازبین‌بردن باکتری‌هایی که سبب پوسیدگی دندان می‌شود نقش مؤثری دارند. همچنین این ماده به ازبین‌بردن پلاک دندانی کمک نموده و از دندان‌ها در برابر پوسیدگی محافظت می‌کند.
جرم‌گیری دندان‌ها هم یکی دیگر از روش‌های ازبین‌بردن تارتار دندان از مینای دندان و لثه است. در این روش دندانپزشکان ترکیبات اسیدی که توسط باکتری‌ها تولید شده است را از بین برده و سطح دندان‌ها را صیقلی‌تر می‌کنند.
یکی دیگر از روش‌های رایج در تمیزکردن دندان‌ها پولیش کردن آن‌هاست. در طی این روش دندانپزشک رسوبات پلاک‌ها را از مینای دندان بر می‌دارد. این امر علاوه بر اینکه دندان‌ها را زیبا و درخشان می‌کند، تمام آلودگی، ناخالصی و جرم‌های موجود را تمیز خواهد کرد. این روش تا حد زیادی در پیشگیری از بیماری‌های دندان و دهان مؤثر است.
راه‌های پیشگیری از ایجاد تارتار دندان
پیشگیری از جرم دندان بسیار ساده‌تر از درمان آن است. نکات زیر را برای پیشگیری از رسوب تارتار دنبال کنید:
- مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. اطمینان حاصل کنید که دو بار در روز هر بار حدود دو دقیقه با خمیردندان مناسب مسواک بزنید، نخ دندان کشیدن به حذف ذرات غذایی گیرکرده بین دندان‌ها کمک می‌کند، بنابراین این یک مرحله مهم در روال مراقبت از دندان شماست.
- دهانتان را روزانه با دهان‌شویه شستشو دهید. روزانه از یک دهان‌شویه ضدعفونی‌کننده استفاده کنید. شستن دهان به مدت ۳۰ ثانیه با دهان‌شویه مناسب می‌تواند در تمیز نگه‌داشتن دهان و کمک به مبارزه با باکتری‌هایی که باعث ایجاد پلاک دندان می‌شود معجزه کند. دهان‌شویه به نقاطی در دهان شما می‌رسد که مسواک شما نمی‌تواند آن را انجام دهد و به طور مؤثر با میکروب‌ها در سراسر دهان شما مبارزه می‌کند.
- مصرف غذاهای قندی و نشاسته‌ای به رشد میکروب‌ها کمک می‌کنند، بنابراین حتماً دندان‌های خود را بلافاصله بعد از غذا تمیز کنید تا مطمئن شوید که هیچ تکه‌ای برای باکتری‌ها باقی نمی‌ماند.
جمع‌بندی
در این مقاله از بلاگ پرودنتین به تعریف تارتار دندان و راه‌های جلوگیری از آن پرداختیم. جرم دندان تجمع سختی از پلاک نرم است که روی دندان شما ایجاد می‌شود. پلاک اگر با مسواک‌زدن و نخ دندان کشیدن هر روز پاک نشود به جرم دندان تبدیل می‌شود. سعی نکنید خودتان آن را تمیز کنید. اگر می‌توانید جرم را مشاهده کنید یا بیش از ۶ ماه از آخرین جرم‌گیری شما گذشته است، حتماً به دندانپزشک خود مراجعه کنید.