آبسه دندان یکی از مشکلات دهان و دندان است که در اثر عفونت باکتریایی ایجاد می‌شود. آبسه ممکن است در نواحی مختلف نزدیک دندان به دلایل مختلف ایجاد شود. آبسه دندان می‌تواند در همه گروه‌های سنی بوجود آید و اگر به موقع درمان نشود می‌تواند از فک به گردن، سر یا سایر اعضای بدن گسترش یابد. در این مقاله از بلاگ سایت پرودنتین قصد داریم به طرح این موضوع بپردازیم که مهمترین عوامل ایجاد آبسه چیست و علائم و نشانه‌های آن کدام است؟ چگونه می‌توان از آن پیشگیری نمود و آن را درمان کرد؟ پس با ما همراه باشید.
انواع آبسه کدام است؟
آبسه دندان به طور کلی و بر اساس مکان ایجاد آن به سه نوع تقسیم می‌شود :
آبسه پری اپیکال
این آبسه مربوط به انتهای ریشه دندان بوده و عامل ایجاد آن عفونت داخلی دندان است. در واقع باکتری‌هایی که در داخل دهان وجود دارند قادرند تا در عاج و مینا نفوذ کرده و پس از رسیدن به عصب دندان (پالپ) باعث ایجاد عفونت در آن شوند.
آبسه پریودنتال
روی لثه دندان و در جوار ریشه دندان این آبسه ایجاد می‌شود. فضای بین دندان و لثه بهترین مکان برای ایجاد آن است و عامل آن ممکن است ماندن غذا بین دندان و لثه باشد. این آبسه بسیار رایج بوده و به ویژه در افرادی که بهداشت دهان و دندان را رعایت نمی‌کنند مشاهده می‌شود. ، عدم رعایت بهداشت، محیط را برای رشد باکتری‌هایی که در دهان، در فضایی بین لثه و دندان وجود دارند، مستعد می‌کند. آبسه پریودنتال عموماً به حاشیه لثه نزدیک بوده و در کنار دندان به وجود می‌آید.
آبسه لثه
لثه مکان مناسب برای آبسه است، و این مشکل معمولا دیگر قسمت‌های دهان مثل لیگامنت و دندان را درگیر نمی‌کند.
علائم و نشانه‌های آبسه دندان چیست؟
تشخیص این‌که آیا دندان ما دچار آبسه شده یا نه، قطعا کار دندانپزشک است. اما آبسه دندان معمولا با نشانه‌ها و علائمی همراه است. در ادامه به معرفی چند نشانه رایج آبسه می‌پردازیم. دندان درد شدید، ثابت و ضربان‌دار که گاهی به استخوان فک، گردن یا گوش سرایت می‌کند.
- درد یا ناراحتی دندان در دمای سرد و گرم
- درد یا ناراحتی ناشی از فشار جویدن یا گاز گرفتن
- تب و افزایش دمای بدن
- تورم صورت، گونه یا گردن که ممکن است منجر به مشکل در تنفس یا بلع شود
- تورم و حساس شدن غدد لنفاوی در زیر فک یا گردن
- ایجاد وی بد در دهان
- پخش ناگهانی مایعات بدبو و بد مزه در دهان در صورت پارگی آبسه
چنانچه هر یک از این علائم را مشاهده کردید بهتر است هرچه سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه کنید.
مهمترین عوامل ایجاد آبسه کدام است؟
آبسه دندان زمانی رخ می‌دهد که باکتری‌ها به پالپ دندان حمله کنند. پالپ، داخلی‌ترین قسمت دندان است که حاوی رگ‌های خونی، اعصاب و بافت همبند است. باکتری‌ها به حفره دندان وارد می‌شوند و تا ریشه گسترش می‌یابند. عفونت باکتریایی می‌تواند باعث تورم و التهاب در نوک ریشه شود.
عواملی که احتمال بروز آبسه و عفونت در دندان یا لثه را افزایش می‌دهد از این قرار است:
عادات و مراقبت‌های ضعیف دندانپزشکی
عدم مراقبت مناسب از دندان‌ها و لثه‌ها، مانند مسواک نزدن دو بار در روز و نخ دندان نکشیدن می‌تواند خطر ابتلا به مشکلات دندانی را افزایش دهد. این مشکلات ممکن است علاوه بر عفونت دندانی شامل پوسیدگی دندان، بیماری لثه و سایر عوارض دندانی و دهانی باشد.
خمیردندان کامل سیلور پرودنتین
خمیردندان کامل سیلور پرودنتین حاوی ذرات کلوئیدی نقره در از بین بردن باکتری‌هایی که سبب پوسیدگی دندان می‌شود نقش موثری دارد. وجود ترکیبات پتاسیم نیترات و تری پتاسیم نیترات در این محصول، به جلوگیری از التهاب و عفونت لثه و ایجاد آبسه کمک می‌کند.
رژیم غذایی نا سالم و سرشار از قند
خوردن و نوشیدن مکرر غذاهای غنی از قند مانند شیرینی‌ها و نوشابه‌ها می‌تواند به ایجاد حفره‌های دندانی کمک کند. همان‌طور که گفتییم وجود پوسیدگی و حفره در دندان، مقدمه ایجاد آبسه است.
خشکی دهان
خشک بودن دهان می‌تواند خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهد. خشکی دهان اغلب به دلیل عوارض جانبی برخی داروها، مصرف دخانیات، رژیم غذایی ناسالم و یا مسائل مربوط به افزایش سن است.
آبسه چه عوارضی ایجاد می‌کند؟
آبسه دندان بدون درمان از بین نمی‌رود. اگر آبسه پاره شود، درد ممکن است بسیار بهبود یابد و شما را وادار کند فکر کنید که مشکل برطرف شده است، اما هنوز باید تحت درمان دندانپزشکی قرار بگیرید. اگر تخلیه نشود، عفونت ممکن است به فک و سایر نواحی سر و گردن شما سرایت کند. اگر دندان در نزدیکی سینوس، دو فضای بزرگ زیر چشم و پشت گونه شما قرار دارد، این می‌تواند باعث عفونت در حفره سینوسی شود. حتی ممکن است به سپسیس مبتلا شوید، یک عفونت تهدید کننده زندگی که در سراسر بدن شما پخش می‌شود.
اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید و آبسه دندان را بدون درمان رها می‌کنید خطر گسترش عفونت در شما بیشتر می‌شود.
چگونه از ایجاد آبسه پیشگیری کنیم؟
همیشه شنیده‌ایم که پیشگیری بهتر از درمان است. این گزاره درست درباره مشکل آبسه هم کاملا صادق بوده و بهتر است با مراقبت درست، مانع ایجاد مشکل شویم. اجتناب از پوسیدگی دندان برای جلوگیری از عوامل ایجاد آبسه دندان ضروری است. برای جلوگیری از پوسیدگی دندان از دندان‌های خود به خوبی مراقبت کنید :
- آب حاوی فلوراید بنوشید
- دندان‌های خود را حداقل دو بار در روز به مدت دو دقیقه با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید
- از نخ دندان برای تمیز کردن بین دندان‌ها به طور روزانه استفاده کنید
- مسواک خود را هر ۳ تا ۴ ماه یا هر زمان که موهای مسواکتان از بین رفتند تعویض کنید
- اقلام شیرین و میان‌وعده‌های غذایی را محدود کنید
- به طور منظم برای معاینه و تمیز کردن حرفه‌ای به دندانپزشک خود مراجعه کنید
- استفاده از ضدعفونی کننده یا دهانشویه حاوی فلوراید را در نظر بگیرید
سخن آخر
آبسه دندان از جمله مشکلات رایج دهان و دندان است که معمولا در اثر بی‌توجهی به بهداشت دندان اتفاق می‌افتد. این مشکل که با ایجاد عفونت در لثه یا دندان همراه است، فرایند درمانی خاص خود را دارد که حتما باید تحت نظر دندانپزشک صورت گیرد. اما به راحتی می‌توان با رعایت بهداشت دهان و دندان از بروز آن پیشگیری کرد.